အမိကရင္ျပည္

1 October 2014

ေဆာင္းပါး၊ စက္ ၃၀၊

ဆာလာေပါလစ္ဟာ အီရတ္ႏိုင္ငံထဲမွာ IS ေတြသိမ္းပိုက္ထားတဲ့ မိုဆူျမိဳ ့မွာ ဂ်ံဳစိုက္ပ်ိဳးသူပါ။ စက္တင္ဘာလဆန္း ပိုင္းမွာ IS ရန္ကိုေၾကာက္လို ့ မိသားစုနဲ ့အတူ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ အီရတ္မွာ နယ္ေျမေတြတစ္ခုျပီးတစ္ခု သိမ္း ပိုက္ေနတဲ့ IS ဟာ ဆာလာရဲ ့ဂ်ံဳစိုက္ခင္းကိုလည္း အလြတ္မေပးခဲ့ပါဘူး။ ဂ်ံဳစိုက္ခင္းကိုစြန္ ့ခြာထြက္ေျပးျပီး ႏွစ္ပါတ္ ခန္ ့အၾကာမွာေတာ့ IS ကေန ဆာလာကိုဖုန္းဆက္ပါတယ္။
‘IS ကပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို ့ခင္ဗ်ားရဲ ့ ဂ်ံဳသိုေလွာင္ရံုကိုေရာက္ေနတယ္။ ခင္ဗ်ား ခရစ္ယာန္ဘာသာကေန အစၥလာမ္ ဘာသာကို ကူးေျပာင္းျပီး IS အတြက္ ရံပံုေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၀၀ သြင္းမယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားကိုဘယ္သူမွ လက္ ဖ်ားနဲ ့ေတာင္မတို ့ေစရပါဘူး’ လို ့ဖုန္းနဲ ့ေျပာတာကို ဆာလာက ျငင္းလိုက္ေတာ့ ‘ဒါဆိုလည္း ခင္ဗ်ားရဲ ့ဂ်ံဳေတြ အားလံုးသိမ္းရပါလိမ့္မယ္’ လို ့ေျပာျပီး ဆာလာနဲ ့မိသားတစ္စု စိုက္ပ်ိဳးျပီးရိတ္သိမ္းထားတဲ့ ဂ်ံဳေတြအားလံုးကို ယူ သြားပါတယ္။

ဆာလာလိုပဲ စစ္ေဘးေၾကာက္လို ့ ထြက္ေျပးသြားတဲ့လယ္သမားေတြလည္း အလားတူျဖစ္ရပ္မ်ိဳးနဲ ့ ၾကံဳေတြ ့ခဲ့ရတဲ့ အတြက္ IS ဟာ အီရတ္ႏိုင္ငံကို အငတ္ေဘးစိုက္ေအာင္ ဂ်ံဳစစ္ဆင္ေရးလုပ္ေနျပီဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။ အခုဆို ရင္ အီရတ္ႏိုင္ငံရဲ ့ ႏွစ္စဥ္ထြက္ဂ်ံဳစုစုေပါင္းပမာဏရဲ ့ ၄၀ ရာခိုင္ႏွႈန္းဟာ IS လက္ထဲေရာက္ေနပါျပီ။ IS ဟာ နယ္ ေျမေတြကိုသိမ္းပိုက္ရံုတင္မက ေကာက္ပဲသီးႏွံေတြနဲ ့ ေရနံလိုသယံဇာတပစၥည္းေတြကိုလည္း လက္၀ါးၾကီးအုပ္ေန ပါျပီ။

IS ဟာ ဂ်ံဳကိုစိတ္ၾကိဳယ္ခ်ယ္လွယ္ျပီး ေငြရမယ့္လမ္းစေတြ ထြင္ေနပါတယ္။ သူတို ့နဲ ့ဘာသာေရးျပိဳင္ဖက္ေတြျဖစ္ တဲ့ ခရစ္ယာန္နဲ ့ ယာဇီဒီလူနဲစုေတြကို ဂ်ံဳလိုပင္မအစားအစာျဖတ္ေတာက္ထားသလို သူတို ့နဲ ့ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ ဆူနီ မြတ္ဆလင္ေတြကိုလည္း ဂ်ံဳနဲ ့ပဲ ထိမ္းထားပါတယ္။ အီရတ္နိုင္ငံရဲ ့ ေျမာက္ပိုင္းထမင္းအိုးလို ့ေခၚလို ့ရတဲ့ ဂ်ံဳစိုက္ ခင္းေတြမွာ IS က သူ ့လူေတြလြတ္ထားျပီး ဂ်ံဳေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈမွန္သမွ်ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားပါတယ္။

ဒါဟာလည္း IS ဟာ Al Qaeda ထက္ေၾကာက္ဖို ့ေကာင္းရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲက တစ္ခုပါပဲ။ IS ဟာ Al Qaeda ကေနေပါက္ဖြားလာတယ္ဆိုေပမယ့္ Al Qaeda ဟာ အေသခံဗံုးေဖာက္ခြဲဖို ့၊ ျခံဳခိုတိုက္ခိုက္ဖို ့ပဲ အာရံုစိုက္ ပါတယ္။ IS စစ္ေသြးၾကြေတြကေတာ့ သူတို ့ကိုသူတို ့ အစိုးရတစ္ဖြဲ ့လို ့လဲ ခံယူထားပံုရပါတယ္။

IS ဟာ အီရတ္ႏိုင္ငံမွာပဲ ဂ်ံဳကိုလက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆီးရီးယားမွာလည္း ဂ်ံဳစိုက္ခင္းသံုးပံုတစ္ပံု ေလာက္ကို အပိုင္စီးထားျပီးပါျပီ။ ဂ်ံဳေရာင္းရေငြအျပင္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြဆီကေန အခြန္လည္းေကာက္ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္းသားေတြကို လုယက္တာ၊ ဓါးစာခံဖမ္းတာေတြအျမဲလုပ္ေနျပီး ျပည္တြင္းေရနံထုတ္လုပ္မႈကိုပါ အပိုင္ စီးထားပါတယ္။ IS ဟာ ေရနံေရာင္း၀ယ္မႈကေန လစဥ္ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္းနဲ ့ခ်ီ ရေနလို ့သာ အေမရိကန္ဦး ေဆာင္တဲ့ မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုၾကီးကို ဆက္လက္ခုခံဖို ့ လူသူလက္နက္အင္အားေတြ ရွိေနေသးတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လည္း မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုက အဲဒီေရနံသန္ ့စင္စက္ရံုေတြကို သဲၾကီးမဲၾကီး ဖ်က္စီးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

IS ေတြဟာ လယ္ယာေျမေတြကေန ဂ်ံဳေတြကိုပဲသိမ္းတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေတြ ့ေတြ ့သမွ် အသားစား၊ႏို ့စား တိရိစာၦန္ ေတြကိုလည္း ယူပါတယ္။ ၾသဂုတ္လအေစာပိုင္းကဆိုရင္ ဂ်ံဳစိုက္ခင္းတစ္ခုကေန ရိတ္သိမ္းျပီးဂ်ံဳ ၅၄ တန္ယူသြား သလို ၾကက္ ၂၀၀ ေကာင္နဲ ့ ခို ၃၆ ေကာင္ကိုပါ ယူသြားခဲ့တာပါ။ ဒါ့အျပင္ မီးစက္၊ ကား လိုအဖိုးတန္ပစၥည္းေတြကို လည္း ေတြ ့မေရွာင္ အကုန္ယူသြားေလ့ရွိပါတယ္။ လမ္းတေလွ်ာက္မွာလည္း ေျမျမဳပ္မိုင္းေတြ ေထာင္ထားခဲ့တတ္ ၾကတဲ့အတြက္ ေဒသခံစစ္တပ္က ျပန္သိမ္းပိုက္ျပီးတဲ့ျမိဳ ့ရြာေတြကိုေတာင္ လူထုကမျပန္ရဲပါဘူး။ ေျမျမဳပ္မိုင္းရန္ကို ေၾကာက္လို ့ပါ။

ဒီလိုေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းတဲ့ ဂ်ံဳစိုက္ခင္းေတြျဖစ္လာဖို ့ ေတာင္သူေတြက အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ရပါတယ္။ အခုေတာ့ IS က ရက္ပိုင္းအတြင္း ဒါေတြကို အပိုင္စီးလိုက္တာပါ။ ေတာင္သူမ်ားအဖို ့ေတာ့ ဘ၀ကို သုညကေန ျပန္စရပါေတာ့မယ္။

၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ အီရတ္သမၼတေဟာင္း ဆက္ဒမ္ဟူစိန္က ကူ၀ိတ္ကိုက်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ခဲ့လို ့ အေမရိကန္နဲ ့ မဟာ မိတ္မ်ားရဲ ့ ထိုးစစ္ဆင္ႏြဲမႈကို ခံခဲ့ရသလို ေနာက္ပိုင္း စီးပြားေရးပိတ္ဆို ့မႈကိုလည္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဟူစိန္ကလည္း အီရတ္ႏိုင္ငံမွာ အစားအေသာက္ခြဲေ၀ေရးစနစ္ကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကုလသမဂၢရဲ ့ အစားအစာႏွင့္ေရနံလဲလွယ္တဲ့စနစ္ကို လက္ခံက်င့္သံုးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကတည္း က အီရတ္ျပည္သူ သံုးပံုနွစ္ပံုခန္ ့ဟာ ကုလရဲ ့ေရနံအစားေပး အစားအစာရယူျခင္းစနစ္နဲ ့ပဲ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အထိ ရွင္ သန္ခဲ့ရပါတယ္။

အခုေနာက္ပိုင္းအထိကို အီရတ္ႏိုင္ငံမွာ အစားအေသာက္ခြဲေ၀မႈအခ်ိဳးအစားမညီမွ်တဲ့ ျပႆနာရွိေနပါေသးတယ္။ အီရတ္ျပည္သူ ေလးပံုတစ္ပံုခန္ ့ဟာ အစိုးရကခြဲေ၀ေပးတဲ့ အစားအစာအေပၚ မွီခုိေနရဆဲျဖစ္ေနေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ ေလးပံုတစ္ပံုေလာက္မွာေတာ့ အစားအစာေတြက အလွ်ံပယ္ျဖစ္ေနပါတယ္။
ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ဂ်ံဳကိုထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ႏိုင္တဲ့ IS ရဲ ့ၾသဇာအာဏာ ၾကီးထြားလာတာ မဆန္းပါဘူး။ IS ဟာ တီ ဂရစ္ျမစ္တေလွ်ာက္ ႏိုင္နာေဗျပည္နယ္ထဲက ဂ်ံဳစိုက္ခင္း ၉ ခုလံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ပါတယ္။ ဒီျပည္နယ္ရဲ ့ျမိဳ ့ေတာ္ မို ဆူကိုသိမ္းပိုက္ျပီးေတာ့ ၃ လအတြင္းမွာ IS က အတင္းအဓမၼသိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ံဳတန္ခ်ိန္ေပါင္း ေသာင္းနဲ ့ခ်ီ ရွိေန ပါတယ္။

ဒီေလာက္နဲ ့မေက်နပ္ေသးဘဲ IS အာ ၾသဂုတ္လ ၇ ရက္ေန ့မွာ မာ့ခ္မာျမိဳ ့ကိုတိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခဲ့ပါတယ္။ မာ့ခ္ မာ မွာ ဂ်ံဳတန္ခ်ိန္ ၂၅၀၀၀၀ ထြက္တဲ့စိုက္ခင္းေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ အီရတ္တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ ့ ႏွစ္စဥ္ဂ်ံဳစိုက္ပ်ိဳးထုတ္ လုပ္မႈရဲ ့ ၈ ရာခိုင္ႏွဴန္းနီးနီး ရွိပါတယ္။

IS ရဲ ့ဂ်ံဳစစ္ဆင္ေရးဟာ ေအာင္ျမင္တယ္လို ့ဆိုရမွာပါ။ အခုကိုပဲ အဲဒီဂ်ံဳကိုစုိက္ခဲ့တဲ့ ျမိဳ ့သူျမိဳ ့သားေတြကိုယ္တိုင္ က သူတို ့စိုက္ခဲ့တဲ့ဂ်ံဳကို သူတို ့ျပန္ျပီး ေစ်းၾကီးေပး၀ယ္ေနရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေနာက္လိုက္ ဆူနီမြတ္ဆလင္မ်ားက လည္း မလွန္ရဲပါဘူး။ လက္နက္အင္အားဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း အစားအေသာက္ေတာ့ ေန ့စဥ္ သံုးၾကိမ္ လို ေနတာမို ့ ဂ်ံဳပံုေပၚထိုင္ေနတဲ့ IS ေျပာသလိုပဲ ဆူနီေတြက လုပ္ေနရတာပါ။

IS ေတြက ဂ်ံဳအ၀ယ္ဒိုင္ေတြလည္းဖြင့္ထားျပီး ဘယ္သူလာေရာင္းေရာင္း အစစ္အေဆးအေမးအျမန္းမရွိ ၀ယ္ပါ တယ္။ ေစ်းကိုသူတို ့စိတ္ၾကိဳက္နွိမ္ျပီးေပးတာ တစ္ခုပါပဲ။ ဒီေတာ့ ေတာင္သူေတြမွာ အဆမတန္ႏွိမ္ထားတဲ့ေစ်းႏႈန္း နဲ ့ ေရာင္းခ်ရပါတယ္။ မေရာင္းရင္ သူတို ့ကသိမ္းမွာပဲေလ။ အစိုးရကုိယူသြားေရာင္းဖို ့ကလည္း IS ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နယ္ေျမျဖစ္ေနေလေတာ့ ဂ်ံဳတစ္ပြင့္ကိုေတာင္ IS မသိဘဲ ထုတ္သြားဖို ့ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

ဒါ့အျပင္ IS ေတြဟာ အီရတ္နဲ ့ဆီးရီးယားမွာ သူတို ့သိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့နယ္ေျမေတြထဲက သံုးလို ့ရတဲ့ အေဆာက္အအံု နဲ ့ ယႏၱရားတစ္ခုကိုမွ မဖ်က္ဆီးခဲ့ပါဘူး။ စက္ရံု၊ အလုပ္ရံု၊ ဆည္၊ ကား၊ စိုက္ခင္း၊ ေမြးျမဴေရးျခံ အားလံုးကို သူတို ့ က ဆက္လက္ၾကီးၾကပ္လုပ္ကိုင္ေစတာပါ။

IS ဆိုတဲ ့ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံေတာ္ စစ္ေသြးၾကြေတြဟာ နာမည္နဲ ့လိုက္ေအာင္ ကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ဖို ့ကို မဟာမိတ္တိုက္ေလယာဥ္ေတြ အဆက္မျပတ္ပစ္ခတ္ေနတဲ့ၾကားက ၾကိဳးပမ္းေနဆဲျဖစ္ပါေၾကာင္း ေလ့လာေရးသား တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

သမန္းက်ား
Lashio News Diary
https://www.facebook.com/lashio.news.city?fref=nf